De chemische boodschappers
Onze hormonen zorgen voor de wisselwerking tussen de verschillende lichaamssystemen*, de chemische boodschappers, de managers van ons lichaam. Hormonen controleren je humeur, lichaamsvet, spiergroei, libido, motivatie en alle facetten van wie je bent.
Rond de leeftijd van 23 zijn je hormonen maximaal, van dan af gaat het berg afwaarts. Het afzwakken gebeurt idealiter in harmonie, bij onbalans ga je lichamelijk en of geestelijk ‘ongezond‘ zijn!
Voeding en omgevingsstimuli (geluiden, lichamelijke inspanning en temperatuurschommelingen, …) sturen signalen waardoor onze hormonen constant veranderen.
Een koppel die hetzelfde voedingsplan volgen, met een gelijke levensstijl, kunnen compleet verschillende resultaten geven. Hoe ons lichaam reageert op die stimuli hangt af van hun hormonentoestand.
Hier een samenvatting van wat meespeelt om je opperbest te voelen.
De 6 belangrijkste spelers zijn:
1. Testosteron
Testosteron is het belangrijkste geslachtshormoon die we associëren met mannelijkheid.
Het is voornamelijk verantwoordelijk voor motivatie, vetverdeling, groei van gezichts- en lichaamshaar, aangroei spieren en bot-dichtheid.
2. Groeihormoon
Als testosteron de superheld is, dan is groeihormoon (GH) zijn sidekick. Gezonde waarden Testosteron en groeihormoon bieden een hogere respons. GH is bijzonder ingewikkeld, maar de belangrijkste voordelen zijn:
- algemene gezondheid
- beter herstel
- weefsel- en spiergroei
- versterkt immuunsysteem
- meer kracht
3. Schildklier
De schildklier maakt 2 hormonen aan, T3 en T4 (T3 voor 20% – T4 voor 80%). Schildklierhormonen zijn onder andere belangrijk voor de regulatie van onze stofwisseling (metabolisme = vertering voeding). De snelheid van ons metabolisme, groei en volwassen worden, hangt af van hoe goed je schildklier functioneert.
T3 en T4 verhogen je rustmetabolisme (minimum energie nodig om te leven), zoals ademen, hartslag, en alle processen op cel- en weefselniveau. Als al die cellen een klein beetje harder werken zal: de lichaamstemperatuur stijgen, de hartslag versnellen, het calorieverbruik verhogen, tot zelfs onze reflex versnellen.
Symptomen van lage T3 / T4 zijn:
- vertraagde stofwisseling
- lage energie en kracht
- vermoeidheid
- moeilijke gewichtscontrole: slecht vermageren of verdikken
4. Leptine
Leptine is het hormoon die veel invloed heeft op de manier waarop wij honger beleven.
Mensen die willen afvallen kunnen hun beter informeren en aandacht besteden aan hun hormonen.
Je wilt niet te veel of te weinig eten. Bovendien heeft Leptine een grote invloed op de productie en uitscheiding van de schildklierhormonen, die zoals je weet, de stofwisseling besturen.
Wanneer die hormonen niet onder controle zijn, is afvallen vrijwel onmogelijk.
5. Cortisol
Corisol reageert het felst op het stresshormoon. Dit kan negatieve gevolgen hebben als cortisol chronisch verhoogd is. Cortisol verhoogt hartslag en bloedsuikerspiegel, verbrandt spier- of vetweefsel, en onderdrukt het immuumsysteem.
Langdurig verhoogde cortisol productie leidt tot te veel spierafbraak, terwijl, acuut verhoogde cortisol vet afbreekt.
Zoals zoveel dingen in ‘t menselijk lichaam, balans is de sleutel!
Symptomen van hoge cortisol:
- onderdrukt immuumsysteem
- moeite met slapen
- verdikken
- verminderde spiermassa
- weinig energie/vermoeid
6. Insuline
Je lichaam heeft energie nodig! We eten suiker of koolhydraten (fruit, groenten, deegwaren,…) en krijgen onmiddellijk een boost. Deze energie krijg je omdat het glucosegehalte in je bloed stijgt, m.a.w. je bloedsuikerspiegel stijgt. Zodra die stijgt, maakt je alvleesklier het hormon insuline aan. Insuline brengt die voedingsstoffen naar je cellen – dat kunnen je spieren, maar ook je brein zijn.
Is er een overschot aan suiker, dan slaat het lichaam dit op in je vetcellen voor barre tijden, waardoor je bloedsuikerspiegel weer daalt.
Symptomen van een gezonde insuline functie zijn:
- stabiele energievoorziening
- vetverlies
- spieraanwinst
- stabiele stemmings- en motivatietoestand
Slechte hormonen bestaan niet, ze zijn allemaal van essentieel belang!