WAAROM JE NOOIT MOET LIEGEN – Lex’ boek notitie

Sam Harris overtuigde me (met zijn 90 pagina’s boekje) dat liegen over kleine dingen, persoonlijke relaties en publieke geloofwaardigheid onnodig beschadigen.

Niet dat ik de gewoonte heb om vaak te liegen, het is anders geweest – check mijn persoonlijk verhaal in podcast hieronder.

Ik heb mezelf voorgenomen om zo authentiek mogelijk te zijn en de waarheid vertellen.

Bedrog kent veel vormen, maar niet elk bedrog is een leugen. Bijvoorbeeld weglatingen zijn een vorm van bedrog, maar geen leugen.

De grens tussen bedriegen en liegen is dun. Het is zelfs mogelijk om te bedriegen met de waarheid (voorbeeld)

Liegen is het met opzet misleiden van mensen die eerlijke communicatie verwachten.(van goochelaars of pokerspelers moet je geen eerlijkheid verwachten)

Eerlijk zijn is correct je overtuigingen weergeven. Maar die eerlijkheid heeft geen garantie dat van wat ik zeg de hele waarheid is. Achteraf kan blijken dat ik me vergist had, maar dat was toen ik het zei niet mijn intentie.

WAAROM LIEGEN WE

Om schaamte te vermijden
Prestatie te overdrijven
Misstap te verbergen
Belofte niet van plan zijn na te leven
Misleiden van concurrentie (zand in de ogen te werpen

Velen van ons liegen tegen vrienden en familie om hun gevoelens te sparen, of zelf niet de (emotioneel) zwakke positie in te nemen.

De mogelijkheid om anderen een loer te draaien is altijd aanwezig en zeer verleidelijk, m.a.w. in iedereen schuilt ergens die moordenaar of dief, maar we zijn allemaal leugenaars (geweest).

Wat zegt dat over ons, of over de manier waarop we met elkaar omgaan?

SPIEGELEN

Onderzoeken suggereren:

10% van communicatie tussen gehuwden is misleidend
38% van de gesprekken tussen studenten zijn leugens
Alle vormen van liegen – ook die om bestwil, bedoeld zijn om iemands gevoel te sparen – worden geassocieerd met minderwaardige relaties

Als ik mezelf verplicht de waarheid te spreken, gaan mensen die ik tegenkom hetzelfde beginnen doen.

“Eerlijkheid is een geschenk dat we aan anderen kunnen geven.”

Het vergt toch enige oefening om je comfortabel te voelen door op een eerlijke manier plannen te annuleren, uitnodigingen afwijzen, bekritiseren, enz. … maar je doet het uiteindelijk om trouw te zijn aan wat je voelt en denkt.

Door dit te doen hou je jezelf een spiegel voor. Wil je de waarheid spreken, dan vereist dit dat je je bewust bent van wat ‘is’ op elk moment. Wat ben ik voor persoon? Hoe veroordeel ik? Ben ik kleingeestig of egocentrisch? …

Over het algemeen kunnen leugens – net als ethische overtredingen – ingedeeld worden in 2 categorieën:

(a) foute dingen die we doen (overtredingen) en

(b) goede dingen die we niet doen (omissies).

Het eerste veroordelen we strenger, waarschijnlijk omdat het energie vergt om iets te doen.

Bijvoorbeeld. 100 € stelen is één ding, 100 € nalaten terug te geven wanneer je ze onterecht (per ongelijk) ontving is een andere zaak.

LEUGENS OM BESTWIL

Door te liegen ontzeggen we onze vrienden, vaak op schadelijke manieren, de toegang tot de werkelijkheid.

Om terug te komen om het cliché voorbeeld: “Vinde gij mijn gat niet te dik in deze rok?”.

Iedereen (niet alleen vrouwen, ook de Schotten) doelt hier in werkelijkheid naar: “Zeg me dat ik er goed uitzie!”.

Indien ze je vriendin of vrouw is, bedoelt ze: “Zeg me dat je van me houdt!”

Bij vrienden is het net zo.

Als de waarheid te pijnlijk lijkt om te vertellen, zijn er vaak achterliggende waarheden die aangehaald kunnen worden. Hiermee versterk je de vriendschap, want de kern is dat je laat voelen dat je van je vrienden houdt, en dat je wilt dat ze gelukkig zijn!

VERTROUWEN

Ooit hoorde ik een toenmalige vriend iemand anders via de telefoon zeggen: “Nee, ik kan er niet op tijd zijn, want mijn ik ben momenteel in hospitaal bij mijn tante die opgenomen is met borstkanker!”.

Ik was geshockeerd, we zaten samen in de ‘Strings & Things’ te Antwerpen.

Vanaf dat moment kon ik hem niet meer vertrouwen als voorheen, omdat ik hem zonder scrupules hoorde liegen tegen iemand anders.

Dit is een voorbeeld van hoe een bericht, bestemd voor een derde, vriendschap op subtiele wijze kan breken.

COMPLIMENTEN

Er zijn momenten waarop ik me in projecten verlies, omdat ik dacht dat iets belangrijks te doen, terwijl het gedoemd was te mislukken.

Mijn Daily MicroMovement applicatie was zoiets, ondanks eerlijke feedback en openlijke kritiek bleef ik er maanden energie in stoppen.

Anderzijds geven vrienden en kennissen loze complimenten, waardoor ik denk goed bezig te zijn en eigenlijk mijn tijd verdoe – ok, dat is heel vervelend.

Maar goed bezig zijn of niet, kritiek dat hout snijdt, in combinatie met falen in wat ik wil, is precies wat ik nodig heb.

Toch zijn we geneigd om anderen aan te moedigen met niet oprechte complimenten.

Waarom zou ik dat nog (en al zeker als ze mijn opinie vragen)? Hierdoor beroof ik mensen als het ware van hun kostbare tijd!

GEHEIMEN

Eerlijk zijn betekent niet dat we alles over onszelf moeten prijsgeven!

Eerlijkheid en het bewaren van geheimen kunnen samengaan, maar het wordt gecompliceerd als we heimelijk moeten doen voor een ander. Dan is de grens tussen liegen en verborgen houden van vertrouwelijke informatie wel heel dun.

Denk aan een situatie waarvan dat je weet dat de partner van bevriend koppel vreemdgaat.

Jij moet op z’n minst onthouden tegen wie je waarover niet mag praten – vermoeiend, lastig en soms onhandig.

GEESTELIJK REKENSCHAP

Het grootste problemen van leugenaars is dat ze hun eigen leugens moeten bijhouden. Psychopaten kunnen dat betere dan anderen. Ze geven om niemand, en blazen zonder omkijken (vriendschappelijke) bruggen op!

Leugens brengen andere leugens voort, als je de waarheid vertelt hoef je niet op je hoede te zijn!

Leugenaar beschermen niet meer of min hun ego (persoonlijkheid) door te liegen. Daarmee keuren ze onbewust het gedrag af tegen wie ze liegen, omdat ze zo sterk geloven in hun eigen leugens.

INTEGRITEIT

Is de persoonlijke eigenschap, karaktereigenschap van een individu die eerlijk, oprecht, en niet omkoopbaar is.

Belgische vrouwen blijken best braaf te zijn. “Amper” 29 procent zou zich ooit al schuldig gemaakt hebben aan overspel.

Bij de mannen kapen Belgen de derde plaats (51%) weg in de zoektocht naar de grootste scheef schaatsers, na de Fransen en de Italianen (55%).

Het is mogelijk om bijvoorbeeld seksueel open en geheel promiscue leven te leiden zonder te hoeven boeten. (Franse president François Hollande en de Italiaanse Silvio Berlusconi)

We zijn schandaal bestendig, want kwetsbaarheid komt door je anders voor te doen dan je bent. Als je nu eenmaal zo bent, gewoontes verander je niet over één nacht ijs 😉

GROTE LEUGENS

Verwarring verspreidt zich onnodig wanneer mensen aan de top (Amerikaanse president) betrapt worden op leugens of het verbergen tegenstrijdige belangen.

Sterker nog, we neigen de beweringen te geloven, zelfs als ze weerlegd zijn. Bekendheid brengt gelooft voort! (kun je dat geloven?)

De noodzaak van staatsgeheimen is duidelijk. Maar regeringen die hun eigen volk bedriegen – zo schade, die soort leugen zijn onherstelbaar

CONCLUSIE

De meeste vormen van persoonlijke ondeugden en publiekelijk kwaad ontstaan en worden in stand gehouden door leugens.

Overspel en andere persoonlijk bedrog, financiële fraude, corruptie van regeringen – zelfs moord en genocide – vereisen over het algemeen een toegevoegd moreel gebrek: de bereidheid om te liegen.

De leugens van machtige personen zorgen voor wantrouwen (regeringen en bedrijven).
De leugens van de zwakkere personen maken ons ongevoelig voor het leed van anderen.
De leugens van de bedenkers van complottheorieën laten ons twijfelen aan eerlijkheid van klokkenluiders, zelfs als ze de waarheid spreken.
Leugens zijn het sociale equivalent van giftig afval – iedereen wordt mogelijk geschaad door hun verspreiding.